Fałszywi przyjaciele, false friends, falsche Freunde, faux amis – tak zwą się słowa, które wyglądają bądź brzmią podobnie lub tak samo w dwóch językach, ale mają w nich odmienne znaczenie. Pomyśl o słynnym przykładzie-pułapce na różnice pomiędzy polszczyzną i czeszczyzną – szukać.

Koronakryzys zmienił nasze życie i język. W 2019 nikt nie mówił o lockdownie, godzinach dla seniorów i nauczaniu hybrydowym, a praca z domu określana też pseudoanglicyzmem „home office”, była raczej miłą odmianą niż koniecznością. Język angielski też przytył od nowych koronasłów, inne słowa nabrały nowych znaczeń i skojarzeń. Do publicznego dyskursu przeniknęło też

160 znaków bez polskich znaków i 70 z polskimi znakami. Niedużo. Trzeba zatem kombinować, aby przekazać wszystko w jednej wiadomości.

Języki, jak ludzie, mają swoją genealogię. Mają swoich przodków, należą do rodzin, rodziny tworzą coś na kształt klanów. Język polski należy do rodziny języków słowiańskich i jest spokrewniony z takimi językami jak rosyjski, czeski, ukraiński czy serbski. Te języki miały kiedyś wspólnego przodka, dlatego dziś brzmią podobnie, mają podobną gramatykę i wiele wspólnych słów, z których wiele jest pułapkami, jak to rzecz ma się ze słowami „laska” czy „szukać” po czesku i polsku. Języki słowiańskie, z kolei, należą do klanu języków indoeuropejskich. Większość języków używanych w Europie – oraz „dzięki” europejskiemu imperializmowi też na świecie – należy do tego klanu. Większość – nie wszystkie.

Wpis to wielce niepoprawny politycznie, ponieważ traktujący o obelgach narodowościowych – szwabach, kacapach, pepiczkach, żabojadach i tym podobnych inwektywach.

Rzadko natrafia się na materiały do nauki języka, które się nienawidzi i od których jest się jednocześnie uzależnionym. Nienawidzę kart do ćwiczenia zdań warunkowych wydawnictwa REGIPIO, a używam ich z niemal każdym uczniem, który wymaga wprowadzenia bądź przećwiczenia zdań warunkowych.

Zacznę sztampowo – piosenki, jak powszechnie wiadomo, są znakomitym narzędziem do nauczania języków obcych. Lata temu popełniłem tekst z pomysłami jak używać piosenek do nauczania języków, a niedługo potem opublikowałem listę piosenek, które można wykorzystać do nauki konkretnych zagadnień gramatycznych. Nadszedł czas na trzecią część trylogii – listę utworów do nauki słownictwa.

Niezliczone są anglicyzmy w języku Polaków. To zrozumiałe, kultura amerykańska dominuje na całym świecie, niemiecki zespół Rammstein nawet stworzył utwór-komentarz na ten temat, więc nie jesteśmy w tym umiłowaniu angielskich słów odosobnieni. Wiatr historii czasem jednak odwracał swój kierunek i to polszczyzna wpływała na angielszczyznę. Co prawda to lekki kapuśniaczek w porównaniu z ulewą angielskich słów zalewających słownik języka polskiego, ale jest kilka polskich zwrotów lub zwrotów związanych z Polską, które są używane przez anglojęzycznych na co dzień.

Każdy, kto kiedyś uczył się obcego języka, próbuje różnych metod, aby zapamiętać jak najwięcej słów w danym języku. Niesamowite jest to uczucie radości, kiedy słowo w języku obcym brzmi podobnie do naszego ojczystego, możemy dzięki temu je szybciej i łatwiej zapamiętać. Jednak są momenty, w których musimy uważać na podobieństwa językowe. Mowa tutaj o fałszywych przyjaciołach, czyli słowach, które brzmią podobnie w kilku językach, jednak znaczą całkowicie co innego. Zobaczcie, jakie pułapki czekają w języku niemieckim.

(Wpis gościnny Dominiki Konstanciak z Verby.pl)

…i kilka innych egzaminów, jak BEC, KET i TOEIC, które opierają się na podobnych zadaniach, a także test językowy w szkole czy na studiach. Znajomość języka jest niezbędna, ale nie gwarantuje doskonałego wyniku. Potrzebna jest jeszcze umiejętność rozwiązywania testów – to osobna sprawność, nie wystarczy do zdania testu językowego, jednak niećwiczona może obniżyć wynik, a doskonalona podwyższy wynik pomimo względnie słabszej znajomości języka.

Najciekawsze podręczniki do nauki języka to takie, z których nauczysz się nie tylko języka.

Czy rodzime wydawnictwo może tworzyć podręczniki do nauczania języków obcych na tym samym poziomie co zagraniczni czempioni jak Oxford czy Pearson? Przez kilka ostatnich miesięcy testowałem “Improve Your Listening Skills” autorstwa Eweliny Błońskiej wydaną przez wydawnictwo POLTEX, która, jak nietrudno zgadnąć, służyć ma ćwiczeniu umiejętności słuchania, ale również ćwiczy słownictwo. I jestem wreszcie gotów, by podzielić się spostrzeżeniami na temat tego podręcznika.